potomkowie czy potomek Abrahama

Inne zagadnienia biblijne
Awatar użytkownika
Psrus
Posty: 4052
Rejestracja: 11 paź 2008, 17:34
wyznanie: Kościół Ewangelicko-Augsburski
Gender: Male
Kontaktowanie:

potomkowie czy potomek Abrahama

Postautor: Psrus » 02 wrz 2013, 21:41

Ga 3:16 bw "Otóż, obietnice dane były Abrahamowi i potomkowi jego. Pismo nie mówi: I potomkom - jako o wielu, lecz jako o jednym: I potomkowi twemu, a tym jest Chrystus."

Dlatego pytam w którym miejscu Bóg daje Abrahamowi obietnice dotyczące potomka, bo ja widzę chyba wszystkie dotycząca potomstwa jego. Np.:

Rdz 22:17 bw "będę ci błogosławił obficie i rozmnożę tak licznie potomstwo twoje jak gwiazdy na niebie i jak piasek na brzegu morza, a potomkowie twoi zdobędą grody nieprzyjaciół swoich,"


Awatar użytkownika
agent terenowy
Posty: 1965
Rejestracja: 02 maja 2009, 19:01
wyznanie: Brak_denominacji
Lokalizacja: HOŻUF ;)
Gender: None specified
Kontaktowanie:

Postautor: agent terenowy » 02 wrz 2013, 21:54

Paweł powołuje się na Septuagintę(grecki ST) i ją cytuje(większość cytatów ze ST pochodzi stamtąd) a tam jest potomek. Stąd Paweł wziął tego potomka.


Im bardziej miękki fotel,
tym trudniej z niego wstać
Awatar użytkownika
Psrus
Posty: 4052
Rejestracja: 11 paź 2008, 17:34
wyznanie: Kościół Ewangelicko-Augsburski
Gender: Male
Kontaktowanie:

Postautor: Psrus » 02 wrz 2013, 22:00

Ale przecież list i jego treść jest natchniona, prawda? Więc powinno być potomek?


Awatar użytkownika
agent terenowy
Posty: 1965
Rejestracja: 02 maja 2009, 19:01
wyznanie: Brak_denominacji
Lokalizacja: HOŻUF ;)
Gender: None specified
Kontaktowanie:

Postautor: agent terenowy » 02 wrz 2013, 22:26

Cały NT jest natchniony mimo że cytuje nie z Hebrajskiego orginału, a z przekładu, jakim jest septuaginta. Czy to, że NT zawiera cytaty z przekładu decyduje o tym, czy jest natchniony?

A czy Brytyjka, Tysiąclatka czy Biblia w innym przekładzie jest natchniona?
Kto wie, może dziś gdyby Paweł był Polakiem dałby cytaty z brytyjki?


Im bardziej miękki fotel,

tym trudniej z niego wstać
Awatar użytkownika
Dragonar
Posty: 4906
Rejestracja: 10 wrz 2011, 20:04
wyznanie: Kościół Chrześcijan Baptystów
Lokalizacja: Christendom
Gender: Male
Kontaktowanie:

Postautor: Dragonar » 02 wrz 2013, 22:44

Mnie przyszło do głowy nieco inne wytłumaczenie...

Otóż Księga Rodzaju mówi o potomstwie Abrahama w liczbie mnogiej i ma rację, ponieważ my, Kościół założony zarówno z Żydów, jak i z pogan, jesteśmy dziećmi obietnicy, owym potomstwem licznym jak gwiazdy na niebie, które obiecał patriarsze Bóg:

"Ale nie jest tak, jakoby miało zawieść Słowo Boże. Albowiem nie wszyscy, którzy pochodzą z Izraela, są Izraelem; i nie wszyscy są dziećmi, dlatego że są potomstwem Abrahamowym, lecz jest tak: Od Izaaka zwać się będzie potomstwo twoje. To znaczy, że nie dzieci cielesne są dziećmi Bożymi, lecz dzieci obietnicy liczą się za potomstwo." (Rz 9:6-8 BW)

To, co napisał apostoł Paweł w Liście do Galatów nie jest oświadczeniem, że w Starym Testamencie czytamy o jednym potomku Abrahama, w sensie - Paweł nie próbuje nam wmówić, że w tekście widnieje wyraz "potomek", nie zaś "potomkowie".

"Otóż, obietnice dane były Abrahamowi i potomkowi jego. Pismo nie mówi: I potomkom - jako o wielu, lecz jako o jednym: I potomkowi twemu, a tym jest Chrystus." (Ga 3:16 BW)

Werset ten to interpretacja słów Księgi Rodzaju, które przytoczyłeś, Cosmo:

"Przysiągłem na siebie samego, mówi Pan: Ponieważ to uczyniłeś i nie wzbraniałeś się ofiarować mi jedynego syna swego, będę ci błogosławił obficie i rozmnożę tak licznie potomstwo twoje jak gwiazdy na niebie i jak piasek na brzegu morza, a potomkowie twoi zdobędą grody nieprzyjaciół swoich, i w potomstwie twoim błogosławione będą wszystkie narody ziemi za to, że usłuchałeś głosu mego." (Rdz 22:16-18 BW)

Parafrazując apostoła: "Sądzę, że w Księdze Rodzaju Bóg złożył obietnicę Abrahamowi i jego potomkowi, Jezusowi Chrystusowi. Słowa Pisma "I potomkom twoim" należy rozumieć właśnie w tym kontekście.". On próbuje skłonić nas do pewnej interpretacji tekstu.

Wydaje mi się, że próbuje zaakcentować, iż my, jako Kościół, zawieramy się w Chrystusie, ponieważ jesteśmy w końcu Jego Ciałem, ciało zaś jest częścią osoby, do której to ciało należy:

"Jak bowiem w jednym ciele wiele mamy członków, a nie wszystkie członki tę samą czynność wykonują, tak my wszyscy jesteśmy jednym ciałem w Chrystusie, a z osobna jesteśmy członkami jedni drugich." (Rz 12:4-5 BW)

O narodzonych na nowo mówi się często, że "są w Chrystusie", są "zjednoczeni z Chrystusem". Paweł nie mówi o niczym innym, jak o właśnie o tym. Pomyślmy zresztą - czy mógłby on przeczyć samemu sobie? W Liście do Rzymian napisał, że Kościół jest potomstwem obietnicy, w Liście do Galatów wspomniał, że potomek jest jeden i jest nim Jezus Chrystus. Apostoł pogan nie był głupi. Jeżeli pójdziemy moim tokiem myślenia, to odkryjemy, że te dwa twierdzenia wcale nie są ze sobą sprzeczne, ponieważ Oblubienica jest w Oblubieńcu, tak jak Ewa była w Adamie przez swoim powstaniem:

"Nadał tedy człowiek nazwy wszelkiemu bydłu i ptactwu niebios, i wszelkim dzikim zwierzętom. Lecz dla człowieka nie znalazła się pomoc dla niego odpowiednia. Wtedy zesłał Pan Bóg głęboki sen na człowieka, tak że zasnął. Potem wyjął jedno z jego żeber i wypełnił ciałem to miejsce. A z żebra, które wyjął z człowieka, ukształtował Pan Bóg kobietę i przyprowadził ją do człowieka. Wtedy rzekł człowiek: Ta dopiero jest kością z kości moich i ciałem z ciała mojego. Będzie się nazywała mężatką, gdyż z męża została wzięta." (Rdz 2:20-23 BW)

Jezus nazwany został Drugim Adamem, ponieważ Kościół, Nowa Ludzkość znajduje się w Nim, tak jak Stara Ludzkość znajdowała się w Adamie:

"Tak też napisano: Pierwszy człowiek Adam stał się istotą żywą, ostatni Adam stał się duchem ożywiającym. Wszakże nie to, co duchowe, jest pierwsze, lecz to, co cielesne, potem dopiero duchowe. Pierwszy człowiek jest z prochu ziemi, ziemski; drugi człowiek jest z nieba. Jaki był ziemski człowiek, tacy są i ziemscy ludzie; jaki jest niebieski człowiek, tacy są i niebiescy." (1Kor 15:45-48 BW)


Scriptura locuta, Roma finita.

Zapraszam na mojego bloga: Herold Pański.
Awatar użytkownika
Psrus
Posty: 4052
Rejestracja: 11 paź 2008, 17:34
wyznanie: Kościół Ewangelicko-Augsburski
Gender: Male
Kontaktowanie:

Postautor: Psrus » 03 wrz 2013, 08:53

agent terenowy pisze:Cały NT jest natchniony mimo że cytuje nie z Hebrajskiego orginału, a z przekładu, jakim jest septuaginta. Czy to, że NT zawiera cytaty z przekładu decyduje o tym, czy jest natchniony?

A czy Brytyjka, Tysiąclatka czy Biblia w innym przekładzie jest natchniona?
Kto wie, może dziś gdyby Paweł był Polakiem dałby cytaty z brytyjki?

Halo, zarówno ST jak i NT jest natchniony, mimo że dochodzi do sprzeczności - St mówi o potomkach Abrahama a NT mówi: wcale nie ma tam potomków, tylko jest potomek. Nieważne z czego cytuje Paweł. Skoro to znalazło się w natchnionym tekście, to nie może być niepoprawne.

Dragonar: mam wrażenie że o wszystkim i o niczym. Nic z tego nie mogłem wyłapać, ani nic mi nie wyjaśniło. Nie zgadzam się z twoją wizją tego, co mówi Paweł, że tylko próbuje zaproponowac "interpretację". Paweł wyraźnie mówi:

"Pismo nie mówi: I potomkom - jako o wielu, lecz jako o jednym:"

To nie brzmi jako interpretacja, ale jako "tak jest".


Awatar użytkownika
Lash
Moderator
Posty: 30975
Rejestracja: 04 sty 2008, 16:28
wyznanie: nie chce podawać
Lokalizacja: England
Gender: None specified
Kontaktowanie:

Re: potomkowie czy potomek Abrahama

Postautor: Lash » 03 wrz 2013, 09:56

Cosmo pisze:Ga 3:16 bw "Otóż, obietnice dane były Abrahamowi i potomkowi jego. Pismo nie mówi: I potomkom - jako o wielu, lecz jako o jednym: I potomkowi twemu, a tym jest Chrystus."

Dlatego pytam w którym miejscu Bóg daje Abrahamowi obietnice dotyczące potomka, bo ja widzę chyba wszystkie dotycząca potomstwa jego. Np.:

Rdz 22:17 bw "będę ci błogosławił obficie i rozmnożę tak licznie potomstwo twoje jak gwiazdy na niebie i jak piasek na brzegu morza, a potomkowie twoi zdobędą grody nieprzyjaciół swoich,"


Problem natury rzeczy "wiecznie mnogich".
Bóg mówi do Abrahama NASIENIE - które jest w pewein soposób mnogie ale i pojedycze - Oczywicie w pierwszej kolejności chodzi o Izaaka
Nie mówi NASIENIA - gdy nie obejmuje to Ismaela. który też był z nasiebnie Abrahma.

Problem jest taki że nasienie jest zbiorem nasion ale nasienie przeniecy jest JEDNO i mnogie i nie jest niasieniem jęczmienia.

Dla nas najwygodniej byłoby gdyby uzył słowa NASIONO ale nasienie tez może być pojedyńcze.

Dlatego mamy NIESIENIE PRZENICY ale NASIONA różnych roślin.


(15) Lecz Chrystusa Pana poświęcajcie w sercach waszych, zawsze gotowi do obrony przed każdym, domagającym się od was wytłumaczenia się z nadziei waszej, (16) lecz czyńcie to z łagodnością i szacunkiem. Miejcie sumienie czyste, aby ci, którzy zniesławiają dobre chrześcijańskie życie wasze, zostali zawstydzeni, że was spotwarzali. (1 List Piotra 3:15-16, Biblia Warszawska)
i przebacz nam nasze winy, jak i my przebaczamy tym, którzy przeciw nam zawinili (Ew. Mateusza 6:1-34, Biblia Tysiąclecia)
Krytykant jest jak samochód osobowy - im gorszy tym głośniejszy i mocniej warczy

"Run, Lash, run / The law commands / But gives me neither feet nor hands / Tis better news the Gospel brings / It bids me fly It gives me wings" J.B.
Awatar użytkownika
Psrus
Posty: 4052
Rejestracja: 11 paź 2008, 17:34
wyznanie: Kościół Ewangelicko-Augsburski
Gender: Male
Kontaktowanie:

Re: potomkowie czy potomek Abrahama

Postautor: Psrus » 03 wrz 2013, 10:12

Lash pisze:
Cosmo pisze:Ga 3:16 bw "Otóż, obietnice dane były Abrahamowi i potomkowi jego. Pismo nie mówi: I potomkom - jako o wielu, lecz jako o jednym: I potomkowi twemu, a tym jest Chrystus."

Dlatego pytam w którym miejscu Bóg daje Abrahamowi obietnice dotyczące potomka, bo ja widzę chyba wszystkie dotycząca potomstwa jego. Np.:

Rdz 22:17 bw "będę ci błogosławił obficie i rozmnożę tak licznie potomstwo twoje jak gwiazdy na niebie i jak piasek na brzegu morza, a potomkowie twoi zdobędą grody nieprzyjaciół swoich,"


Problem natury rzeczy "wiecznie mnogich".
Bóg mówi do Abrahama NASIENIE - które jest w pewein soposób mnogie ale i pojedycze - Oczywicie w pierwszej kolejności chodzi o Izaaka
Nie mówi NASIENIA - gdy nie obejmuje to Ismaela. który też był z nasiebnie Abrahma.

Problem jest taki że nasienie jest zbiorem nasion ale nasienie przeniecy jest JEDNO i mnogie i nie jest niasieniem jęczmienia.

Dla nas najwygodniej byłoby gdyby uzył słowa NASIONO ale nasienie tez może być pojedyńcze.

Dlatego mamy NIESIENIE PRZENICY ale NASIONA różnych roślin.

Czyli?
To dotyczy języka polskiego, a jak jest w oryginałach?


Awatar użytkownika
Lash
Moderator
Posty: 30975
Rejestracja: 04 sty 2008, 16:28
wyznanie: nie chce podawać
Lokalizacja: England
Gender: None specified
Kontaktowanie:

Re: potomkowie czy potomek Abrahama

Postautor: Lash » 03 wrz 2013, 10:31

Cosmo pisze:Czyli? To dotyczy języka polskiego, a jak jest w oryginałach?


Tu już musisz zapytać kogoś kto się zna znacznie lepiej na hebrajskim :/ nie mam na tyle kompetencji :/


(15) Lecz Chrystusa Pana poświęcajcie w sercach waszych, zawsze gotowi do obrony przed każdym, domagającym się od was wytłumaczenia się z nadziei waszej, (16) lecz czyńcie to z łagodnością i szacunkiem. Miejcie sumienie czyste, aby ci, którzy zniesławiają dobre chrześcijańskie życie wasze, zostali zawstydzeni, że was spotwarzali. (1 List Piotra 3:15-16, Biblia Warszawska)

i przebacz nam nasze winy, jak i my przebaczamy tym, którzy przeciw nam zawinili (Ew. Mateusza 6:1-34, Biblia Tysiąclecia)

Krytykant jest jak samochód osobowy - im gorszy tym głośniejszy i mocniej warczy


"Run, Lash, run / The law commands / But gives me neither feet nor hands / Tis better news the Gospel brings / It bids me fly It gives me wings" J.B.
Awatar użytkownika
Psrus
Posty: 4052
Rejestracja: 11 paź 2008, 17:34
wyznanie: Kościół Ewangelicko-Augsburski
Gender: Male
Kontaktowanie:

Re: potomkowie czy potomek Abrahama

Postautor: Psrus » 03 wrz 2013, 10:38

Lash pisze:
Cosmo pisze:Czyli? To dotyczy języka polskiego, a jak jest w oryginałach?


Tu już musisz zapytać kogoś kto się zna znacznie lepiej na hebrajskim :/ nie mam na tyle kompetencji :/

Bo nie rozumiem sedna twojego postu.
Jakby kwestja liczby słowa "nasienie" przedstawiała się tak w oryginałach jak w języku polskim, to można by to jakoś wyjaśnić.
Z drugiej strony, gdyby tak było, to dlaczego Paweł arbitralnie ustalił sobie, że chodzi o liczbę pojedyncza a nie mnogą?
Nie rozumiem.


Awatar użytkownika
Dragonar
Posty: 4906
Rejestracja: 10 wrz 2011, 20:04
wyznanie: Kościół Chrześcijan Baptystów
Lokalizacja: Christendom
Gender: Male
Kontaktowanie:

Postautor: Dragonar » 03 wrz 2013, 17:54

Cosmo pisze:Dragonar: mam wrażenie że o wszystkim i o niczym. Nic z tego nie mogłem wyłapać, ani nic mi nie wyjaśniło. Nie zgadzam się z twoją wizją tego, co mówi Paweł, że tylko próbuje zaproponowac "interpretację". Paweł wyraźnie mówi:

"Pismo nie mówi: I potomkom - jako o wielu, lecz jako o jednym:"

To nie brzmi jako interpretacja, ale jako "tak jest".

Możliwe, iż napisałem dosyć mało wyraźnie. Dla pewności najlepiej przeczytaj moją wypowiedź jeszcze raz. Mam w głowie pewną ideę, myśl, klucz interpretacyjny, lecz wydaje mi się, że trudno jest to przelać na papier (tutaj: forum) w taki sposób, aby inni również zrozumieli, o co mi chodzi.

W gruncie rzeczy uważam, że Księga Rodzaju mówi o zarówno o potomstwie (liczba mnoga) Abrahama, jak i o jego Potomku (liczba pojedyncza). O potomstwie wspomina w sposób bezpośredni, ponieważ w tekście stoi "potomkowie", zaś o jednym, wyjątkowym Potomku głosi w mniej bezpośredni, może nawet ukryty sposób. Apostoł zauważa to, dlatego pisze nam o tym fakcie w Liście do Galatów, kierując się tym, co powiedział sam Chrystus - całe Pismo mówi o Zbawicielu, to On jest centrum historii zbawienia opisanej w Biblii. Żydzi zauważali w tekście jedynie potomków, lecz Paweł pisze, że tak naprawdę dotyczy on Potomka i taka interpretacja jest najpełniejsza, ponieważ wtedy możemy zauważyć zarówno Chrystusa, jak i Jego Kościół, z którym jest nierozerwalnie połączony - Kościół zawiera się w Chrystusie, potomkowie w Potomku.

Masz rację, jeżeli chodzi o to, że Paweł nie proponuje czytelnikom pewnej interpretacji. Źle się wyraziłem. On na mocy swojego apostolskiego autorytetu oznajmia, iż taka interpretacja jest poprawna i uzasadniona, stąd nie widzimy w tekście "Sądzę, że...", "Moim zdaniem..." albo "Wydaje mi się, iż...". On narzuca nam pewien sposób rozumienia fragmentu Starego Testamentu, wykłada go.

Lash - ja także niezbyt dobrze pojmuję Twój post. A co myślisz o tej mojej interpretacji?


Scriptura locuta, Roma finita.

Zapraszam na mojego bloga: Herold Pański.
Awatar użytkownika
Psrus
Posty: 4052
Rejestracja: 11 paź 2008, 17:34
wyznanie: Kościół Ewangelicko-Augsburski
Gender: Male
Kontaktowanie:

Postautor: Psrus » 03 wrz 2013, 18:10

Dragonar, nie kupuję twojego tłumaczenia. Paweł mówi wyraźnie:

"Pismo nie mówi: I potomkom - jako o wielu, lecz jako o jednym:"

Dlaczego tak napisał?
Cóż, myślę, że dlatego, że Pismo nie mówi: I potomkom jako o wielu, lecz jako o jednym.
Jak możesz mówić, że Paweł wyraża tu tylko swoją interpretację - nie wiem - bo wyraźnie mówi, że odmienna interpretacja jest błędna. Gdyby to była jego interpretacja to by było:

"to mówi o tym i o tym"

a jest:

"jest tak i nie inaczej"


Awatar użytkownika
Dragonar
Posty: 4906
Rejestracja: 10 wrz 2011, 20:04
wyznanie: Kościół Chrześcijan Baptystów
Lokalizacja: Christendom
Gender: Male
Kontaktowanie:

Postautor: Dragonar » 03 wrz 2013, 18:43

Cosmo pisze:Dragonar, nie kupuję twojego tłumaczenia. Paweł mówi wyraźnie:

"Pismo nie mówi: I potomkom - jako o wielu, lecz jako o jednym:"

Dlaczego tak napisał?
Cóż, myślę, że dlatego, że Pismo nie mówi: I potomkom jako o wielu, lecz jako o jednym.
Jak możesz mówić, że Paweł wyraża tu tylko swoją interpretację - nie wiem - bo wyraźnie mówi, że odmienna interpretacja jest błędna. Gdyby to była jego interpretacja to by było:

"to mówi o tym i o tym"

a jest:

"jest tak i nie inaczej"

Bo Pismo mówi tylko o jednym Potomku, nie o wielu, jednakże w Potomku zawiera się Kościół, czyli potomkowie Abrahama według ducha, dlatego nie można mówić o wyjątkowym Potomku, nie wspominając o Jego Kościele. Paweł sprzeciwia się rozłączaniu Potomka od potomków, czyli Chrystusa od Kościoła, aby nie odczytywać tego wersetu na dwa sposoby, które wzajemnie się wykluczają. Raczej uczy, że należy odczytywać ten fragment w taki sposób, który łączy dwie informacje - o Potomku i potomkach. Jeżeli jedno wyklucza drugie, to dlaczego apostoł pisał coś takiego?:

"Ale nie jest tak, jakoby miało zawieść Słowo Boże. Albowiem nie wszyscy, którzy pochodzą z Izraela, są Izraelem; i nie wszyscy są dziećmi, dlatego że są potomstwem Abrahamowym, lecz jest tak: Od Izaaka zwać się będzie potomstwo twoje. To znaczy, że nie dzieci cielesne są dziećmi Bożymi, lecz dzieci obietnicy liczą się za potomstwo." (Rz 9:6-8 BW)


Scriptura locuta, Roma finita.

Zapraszam na mojego bloga: Herold Pański.
Awatar użytkownika
Psrus
Posty: 4052
Rejestracja: 11 paź 2008, 17:34
wyznanie: Kościół Ewangelicko-Augsburski
Gender: Male
Kontaktowanie:

Postautor: Psrus » 03 wrz 2013, 21:44

Pozwolę sobie wstawić tutaj wypowiedź Rembova dot. tej kwestii i naszą krótką wymianę zdań, bo dużo wyjaśnia, a Rembov nie może tu pisać.

Rembov pisze:
Cosmo pisze:
Rembov pisze:
Cosmo pisze:Ga 3:16 bw "Otóż, obietnice dane były Abrahamowi i potomkowi jego. Pismo nie mówi: I potomkom - jako o wielu, lecz jako o jednym: I potomkowi twemu, a tym jest Chrystus."

Dlatego pytam w którym miejscu Bóg daje Abrahamowi obietnice dotyczące potomka, bo ja widzę chyba wszystkie dotycząca potomstwa jego. Np.:

Rdz 22:17 bw "będę ci błogosławił obficie i rozmnożę tak licznie potomstwo twoje jak gwiazdy na niebie i jak piasek na brzegu morza, a potomkowie twoi zdobędą grody nieprzyjaciół swoich,"

Przypis z BT:
Ga 3, 16 - Hebr. wyraz "nasienie" użyty w Rdz 12,7; może mieć znaczenie zbiorowe - "potomstwo" oraz jednostkowe - "potomek". Św. Paweł podkreśla, że natchniony autor Pięcioksięgu umyślnie użył tego wyrazu w sensie jednostkowym, by można go było odnieść do najważniejszego potomka Abrahama - Chrystusa.

Rozumiem, dzięki. Czy w związku z tym tłumaczenie tego wersetu w Księdze Rodzaju powinno być w liczbie pojedynczej? - tzn. czy to znaczenie jednostkowe wyklucza znaczenie zbiorowe (w zasadzie to o tym mówi Paweł).

Tłumaczenie w Księdze Rodzaju zależy od tego, jaką formę przyjmie tłumacz. To, że święty Paweł przyjął, że chodzi tam o jednego potomka, nie przekreśla możliwości przetłumaczenia słowa w liczbie mnogiej.


Awatar użytkownika
Kamil M.
Posty: 5330
Rejestracja: 11 sty 2008, 11:16
wyznanie: Kościół Katolicki
Lokalizacja: Kraków
Gender: Male
Kontaktowanie:

Postautor: Kamil M. » 03 wrz 2013, 22:21

Przepraszam, że łamię regulamin, ale chcę pomóc: kiedy ST mów o "potomstwie" to dosłownie mówi o nasieniu w liczbie pojedynczej - zera`. Bóg obiecał Abrahamowi nasienie. I Septuaginta, a za nią Paweł przekładają to na greckie sperma - nasienie l.poj.


Jestem raczej nieobecny na forum; jeśli chcesz się ze mną skontaktować, wyślij do mnie e-mail poprzez mój profil.

Wróć do „Biblistyka”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 0 gości